Solidariteit behaal groot oorwinning vir minderheidsgroepe in die werkplek
Die omstrede wysigings wat vervat is in die raswet wat as die Wet op Billike Indiensneming bekendstaan wat ras as die belangrikste of selfs enigste maatstaf gebruik om die geskiktheid van ’n kandidaat vir werk te oorweeg, is vandag ’n nekslag toegedien met die ondertekening van ’n ooreenkoms tussen die vakbond Solidariteit en verteenwoordigers van die Suid-Afrikaanse regering. Dit volg ná die partye vir nege maande ’n bemiddelingsproses onder die toesig van die Verenigde Nasies se Internasionale Arbeidsorganisasie (IAO) gevolg het en verbasend tot ’n vergelyk gekom het.
“Ons is ten gunste daarvan om die spreekwoordelike koek van die werksmag te vergroot om vir almal plek te maak eerder as om ’n koek wat al kleiner word, te herverdeel. Voorts meen ons uitkomste moet as maatstaf aangewend word om sukses te bepaal in pleks daarvan dat die idee agter ’n besluit gebruik word om sukses te bepaal,” sê Flip Buys, voorsitter van die Solidariteit Beweging.
Solidariteit het verlede jaar ’n klag oor die rigiede gebruik van ras by die IAO gelê. Volgens hierdie klag is gevra dat Suid-Afrika se beleid aangaande ras vir indiensneming buigsaam moet wees. Daar is egter verder spanning op die bemiddelingsproses geplaas toe raskwotas wat oor provinsiale grense strek onlangs aangekondig is.
Verskeie politieke partye en ander belanghebbendes, insluitend Solidariteit, het ’n vergadering op 6 Junie bygewoon om ’n samewerkingsooreenkoms te onderteken om druk op die ANC-regering te plaas om van hierdie drakoniese wetgewing afstand te doen. John Steenhuisen, leier van die DA, het by laasgenoemde geleentheid die wetgewing as die ANC se eerste salvo beskryf om stemme in die aanloop tot volgende jaar se verkiesing te bekom.
Thembelani Waltermade Nxesi, minister van Indiensneming en Arbeid, het by vandag se ondertekening gesê die ooreenkoms is ’n hoogtepunt in die sosiale dialoog en gelykheid in Suid-Afrika se geskiedenis.
“Niemand het gedink ons sal hierdie ooreenkoms bereik nie. Werkloosheid en armoede bly egter die groot uitdagings wat ons moet oplos,” sê Nxesi.
Dr. Dirk Hermann, bestuurshoof van Solidariteit, het die ooreenkoms verwelkom. “Dis ’n historiese uitkoms. Die ooreenkoms sal ’n hofbevel gemaak word en ook in die regering se regulasies en wetgewing ingesluit word.”
Aangesien die ooreenkoms voortaan deel van wetgewing gaan uitmaak, sal werkgewers dit nie mag ignoreer nie. ’n Werkgewer kan ook nie gepenaliseer word as hy nie rasteikens haal nie en daar goeie rede daarvoor is nie. Werknemers mag op hul beurt nie vir redes van regstellende aksie afgelê word nie.
Verdere punte in die ooreenkoms bepaal daar mag geen absolute plafonne vir indiensneming of bevordering vir enige groep wees nie, en die inherente vereistes van ’n pos kan in ag geneem word vir aanstelling en bevordering.
’n Opsomming van die ooreenkoms is hier beskikbaar.
